10.04.2025, 13:10
Қазақстан аграрийлерді қолдауға және астық экспортын дамытуға 40 млрд теңге бөлді
40 млрд теңге егіс науқанына, элеваторларды босатуға және экспортты кеңейтуге бөлінді
Мемлекет басшысының тапсырмаларын орындау аясында Қазақстан Республикасының Үкіметі ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерін қолдауға республикалық резервтен 40 миллиард теңге бөлді. Тиісті қаулыға Премьер-Министр Олжас Бектенов қол қойды.
Бөлінген қаражат бірқатар басым міндеттерді шешуге бағытталады. Атап айтқанда, көктемгі егіс жұмыстарын сапалы жүргізу, 2025 жылғы өнімді қабылдауға элеваторлық қуаттарды босату, елдің экспорттық әлеуетін нығайту және астық өткізу бойынша жаңа нарықтарға шығу көзделген.
Бұл шешім 2024 жылы ауыл шаруашылығы маусымының табысты өтуінің заңды жалғасы болды. Атап айтқанда, елімізде 25,2 млн тонна көлемінде рекордтық астық жиналды. Мұндай жоғары өнім қолайлы ауа райы мен заманауи агротехнологияларды тиімді қолданудың нәтижесі болды.
Ішкі нарықтың қажеттілігі шамамен 10 млн тоннаны құрайды. Осыған байланысты өнімнің едәуір бөлігі экспортқа бағытталған. 2024 жылы өткен ауыл шаруашылығы қызметкерлерінің алғашқы форумында Қазақстанның жыл сайын 12 млн тоннаға дейін астық экспорттауға әлеуеті бары айтылды. Бұл — үлкен мүмкіндік әрі зор жауапкершілік. Үкімет бұл міндетті аграрийлерге жан-жақты қолдау көрсету арқылы іске асыруды көздеп отыр.
Қазіргі экспорттық әлеуеттің шамамен 10 млн тоннасы дәстүрлі бағыттар арқылы жөнелтіледі. Бұл нарықтарда логистика жүйесі бұрыннан қалыптасқан. Ал қосымша 2 млн тонна алыс және жаңа бағыттарға, яғни Қазақстан енді ғана орныға бастаған нарықтарға жіберіледі.
Осы бағыттардағы тасымал шығындарының бір бөлігін субсидиялау экспортты қолжетімді әрі уақытылы етуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, фермерлер жаңа өнім үшін қоймалар мен элеваторларды алдын ала босата алады.
Соңғы деректер бойынша, 2024 жылдың қыркүйегінен бастап ағымдағы жылдың сәуіріне дейін Қазақстаннан 6,9 млн тонна астық экспортталды. Бұл — өткен жылмен салыстырғанда 54%-ға көп. Негізгі экспорттық бағыттар — Өзбекстан, Тәжікстан, Қырғызстан және Ауғанстан. Сонымен қатар, Иран мен Әзербайжанға жеткізілім көлемі артты. Қазақстан астық экспортында Ресей, Балтық елдері (Латвия, Литва, Эстония), сондай-ақ Әзербайжан, Грузия, Түрікменстан және Қытай арқылы транзиттік бағыттарды белсенді пайдаланады.
Мемлекет бөлген қаражат еліміздің агроөнеркәсіптік кешені үшін маңызды ресурс болмақ. Бұл экспорттық тұрақтылықты қамтамасыз етіп қана қоймай, қазақстандық өнімдердің халықаралық нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін арттыруға септігін тигізеді. Жаһандық бәсеке күшейіп, логистикада белгісіздік артқан шақта, мемлекеттік қолдау АӨК тұрақтылығы үшін шешуші рөл атқарады.
🔑 Негізгі ойлар:
🔹 40 млрд теңге егіс науқанына, элеваторларды босатуға және экспортты кеңейтуге бөлінді
🔹 2024 жылы 25,2 млн тонна астық жиналды. Ішкі тұтыну — 10 млн тонна
🔹 Экспорт көлемі 54%-ға артты, жаңа нарықтар — Иран, Әзербайжан және т.б.