25.11.2025, 21:26
Әлемдік жасымық нарығында ұсыныстың артықшылығы күтілуде
Жасымық нарығындағы профицит: рекордтық өнім және экспорттық әлеует
Жаңа маусымда жаһандық жасымық нарығы негізгі өндіруші елдердегі рекордтық өнім және Үндістан тарапынан импорттық сұраныстың қысқаруы аясында ұсыныстың артықшылығына тап болады. Бұл туралы Түркияның Мерсин қаласында өткен AgroFood Summit 2025 халықаралық конференциясында AGPULSE PTE LTD (Сингапур) компаниясының директоры Гаурав Джайн мәлімдеді.
Сарапшының болжамына сәйкес, Аустралия 2025/26 маркетингтік жылында 1,53 млн тонна жасымық жинайды, бұл өткен жылғы көрсеткіштен 270 мың тоннаға артық. Елдің экспорттық әлеуеті 850 мың тоннаға бағалануда, ал ауыспалы қорлар 917 мың тоннаға жетуі мүмкін.
Бұл дақылдың әлемдегі ең ірі өндірушісі – Канада жалпы түсімді бір жыл бұрынғы 2,47 млн тоннадан 2,94 млн тоннаға дейін ұлғайтады. Алайда, экспорттық жеткізілімдер тек 1,9 млн тоннаны құрайды, ал қорытынды қорлар тарихи рекордты жаңартып, 1,3 млн тоннаға жетеді.
Әлемдік жасымық өндірушілері мен экспорттаушылары арасында үшінші орынды бекіткен Қазақстан айтарлықтай өсім көрсетуде. Ағымдағы жылы республика өткен маусыммен салыстырғанда өндірісті 136 мың тоннаға арттырып, 592 мың тонна бұршақ дақылын жинады. Қазақстанның экспорты 300 мың тоннадан 500 мың тоннаға дейін өседі, бұл ретте жеткізілімдердің негізгі бағыты Түркия болып қала береді.
Ұсыныс артықшылығының қалыптасуындағы негізгі фактор – әлемдік нарықтағы ең ірі жасымық сатып алушылардың бірі Үндістанның импорттық сұранысының төмендеуы болмақ. Оның себебі ел ішіндегі ноқаттың (нут) жоғары түсімі болып отыр, бұл импорттық бұршақ дақылдарына деген қажеттілікті ішінара алмастырады.