Еттен астыққа дейін: ЕАЭО мен Моңғолия өзара преференциялар туралы келісті

Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) пен Моңғолия бір-біріне қарай батыл қадам жасап, уақытша сауда келісіміне қол қойды. Бұл құжат қатысушы елдер арасындағы экономикалық байланыстарды және ең алдымен, аграрлық сауданы айтарлықтай нығайтуға уәде береді. Үш жылға есептелген және ұзарту мүмкіндігі бар келісім жүздеген тауар позициялары бойынша кедендік баждарды нөлге дейін төмендетуді немесе айтарлықтай азайтуды көздейді, бұл екі тараптың экспорттаушылары үшін жаңа көкжиектер ашады.

Еуразиялық экономикалық комиссияның (ЕЭК) хабарлауынша, қол жеткізілген уағдаластықтар әр тараптан 367 тауар субпозициясын қамтиды. Сарапшылардың бағалауынша, бұл қадамның экономикалық әлеуеті зор.

ЕЭК Сауда жөніндегі министрі Андрей Слепневтің айтуынша, тарифтік преференциялар ЕАЭО елдерінен Моңғолияға экспорттық жеткізілімдердің 90%-дан астамын қамтитын болады, бұл ақшалай түрде шамамен 2 миллиард долларды құрайды. Оның сөзінше, бұл Одақ елдерінің компанияларына жыл сайын баж салығынан 100 миллион долларға дейін үнемдеуге мүмкіндік береді.

Бұл ЕАЭО аграршылары үшін нені білдіреді?
Еуразиялық одақ елдерінің ауыл шаруашылығы секторы үшін келісім Моңғолия нарығына бірқатар негізгі тауарлар үшін преференциялық қолжетімділікті ашады. Атап айтқанда, аграршылар тиімдірек шарттармен келесі өнімдерді жеткізе алады:
• Астық дақылдары: бидай мен жүгері
• Сүт өнімдері
• Өсімдік майлары
• Ет пен құс етінен жасалған дайын өнімдер
• Қант және кондитерлік өнімдер
• Ірімшіктер
• Минералды су және алкогольдік өнімдер
Бұдан басқа, жеңілдікті шарттар кейбір өнеркәсіптік тауарларға да таралады, бұл ЕАЭО-ға мүше елдердің экономикалары үшін кешенді оң әсер етеді.

Қарсы преференциялар және кооперация әлеуеті
Келісім өзара сипатқа ие. Өз кезегінде, Моңғолия өзінің дәстүрлі экспорттық тауарлары үшін ЕАЭО нарығына жеңілдетілген қолжетімділік алады. Бұл ең алдымен жылқы еті, сиыр еті, қой еті, ет консервілері және қосалқы өнімдер сияқты мал шаруашылығы өнімдері. Сондай-ақ, моңғол өндірушілері жеңілдікті шарттармен йогурттар мен ірімшікті қоса алғанда, сүт өнімдерін және жүн, жіп, жоғары сапалы трикотаж бен тоқыма киімдері сияқты жеңіл өнеркәсіп тауарларын жеткізе алады.

Келісімнің тек тарифтік реттеумен шектелмейтінін атап өту маңызды. Құжат тарифтік емес салада да ынтымақтастықты тереңдетуге негіз қалайды. Тараптар техникалық реттеу, санитарлық, ветеринарлық және фитосанитарлық шараларды қолдану саласында өзара іс-қимыл жасауға келісті. Сонымен қатар, кеден, электрондық сауда және экономикалық ынтымақтастықтың басқа да бағыттарында ынтымақтастықты дамыту жоспарлануда, бұл жиынтығында саудадағы көптеген кедергілерді жоюға тиіс.

Болашаққа қатысты пікір білдірген Андрей Слепнев, келісімнің іске қосылуы соңғы бірнеше жылда бір жарым еседен астам өскен өзара саудадағы оң динамиканы сақтап қана қоймай, оны нығайтады деп үміттенетінін білдірді. ЕЭК қол жеткізілген уағдаластықтарды жүзеге асыру ЕАЭО мен Моңғолия арасындағы жалпы тауар айналымын 3 миллиард долларға дейін жеткізуге мүмкіндік береді деп есептейді. Бұл келісім ЕАЭО-ның өңірде өзара тиімді және ұзақ мерзімді серіктестік қатынастарды құруға дайын екенін көрсететін маңызды прецедентке айналуда.