18.04.2025, 13:03
Қазақстанда өсімдік майларын өндіру 16%-ға артты
Баға шектеу меморандумы: 750 тг/литр, 2025 жылдың қарашасына дейін

2024/25 ауыл шаруашылығы маусымының алғашқы жеті айының қорытындысы бойынша, Қазақстанда майлы дақылдарды қайта өңдеу тұрақты өсімді көрсетуде. Майлы дақылдарды қайта өңдеушілердің ұлттық қауымдастығы (НАПМК) ұсынған деректерге сәйкес, өсімдік майларының жалпы өндірісі 394,1 мың тоннаны құрады. Бұл өткен маркетингтік жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 16%-ға артық.
Негізгі өсім көзі ретінде күнбағыс майы қалып отыр. 2024 жылғы қыркүйектен 2025 жылғы наурызға дейінгі кезеңде отандық зауыттар 329,4 мың тонна тазартылмаған күнбағыс майын өндірді – бұл өткен жылмен салыстырғанда 14%-ға көп. Ал тазартылған күнбағыс майының өндірісі 20%-ға өсіп, 97,3 мың тоннаға жетті.
Қауымдастық сонымен қатар екі стратегиялық маңызды дақыл – рапс пен сояны қайта өңдеу көлемінің тұрақты екенін хабарлады. Жеті айдың ішінде Қазақстанда 42,7 мың тонна рапс майы және 16,8 мың тонна соя майы өндірілді.
Салалық қауымдастықтың мәліметінше, өндіріс көлемінің артуы ішкі нарықты тұрақтандыруға оң әсер етіп отыр. Қайта өңдеу қуаттарының ұлғаюы тек тұтынушылар үшін бағаны ұстап тұруға емес, сонымен қатар құс және мал шаруашылығы сияқты тығыз байланысты салаларды қолдауға мүмкіндік береді. Бұл салалар өсімдік майын өндіру барысында алынатын шрот пен жмых секілді жоғары ақуызды жанама өнімдердің негізгі тұтынушылары саналады.
Осы бағыттағы қосымша қадам ретінде, 2025 жылдың 10 сәуірінде НАПМК Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігімен және Сауда және интеграция министрлігімен бірлескен меморандумға қол қойды. Құжатта әлеуметтік маңызы бар азық-түлік бағаларын тұрақтандыру бойынша бірқатар шаралар қарастырылған. Атап айтқанда, май өңдеу зауыттары қапталған күнбағыс майының бөлшек бағасын 2025 жылдың 1 қарашасына дейін 750 теңгеден асырмауға міндеттеме алды.
Негізгі тұжырымдар:
• 394,1 мың тонна өсімдік майы өндірілді — 16% өсім
• Күнбағыс майы басты үлеске ие: тазартылмағаны +14%, тазартылғаны +20%
• Баға шектеу меморандумы: 750 тг/литр, 2025 жылдың қарашасына дейін