18.04.2025, 13:03

Қазақстанда өсімдік майларын өндіру 16%-ға артты

Баға шектеу меморандумы: 750 тг/литр, 2025 жылдың қарашасына дейін


2024/25 ауыл шаруашылығы маусымының алғашқы жеті айының қорытындысы бойынша, Қазақстанда майлы дақылдарды қайта өңдеу тұрақты өсімді көрсетуде. Майлы дақылдарды қайта өңдеушілердің ұлттық қауымдастығы (НАПМК) ұсынған деректерге сәйкес, өсімдік майларының жалпы өндірісі 394,1 мың тоннаны құрады. Бұл өткен маркетингтік жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 16%-ға артық.

Негізгі өсім көзі ретінде күнбағыс майы қалып отыр. 2024 жылғы қыркүйектен 2025 жылғы наурызға дейінгі кезеңде отандық зауыттар 329,4 мың тонна тазартылмаған күнбағыс майын өндірді – бұл өткен жылмен салыстырғанда 14%-ға көп. Ал тазартылған күнбағыс майының өндірісі 20%-ға өсіп, 97,3 мың тоннаға жетті.
Қауымдастық сонымен қатар екі стратегиялық маңызды дақыл – рапс пен сояны қайта өңдеу көлемінің тұрақты екенін хабарлады. Жеті айдың ішінде Қазақстанда 42,7 мың тонна рапс майы және 16,8 мың тонна соя майы өндірілді.

Салалық қауымдастықтың мәліметінше, өндіріс көлемінің артуы ішкі нарықты тұрақтандыруға оң әсер етіп отыр. Қайта өңдеу қуаттарының ұлғаюы тек тұтынушылар үшін бағаны ұстап тұруға емес, сонымен қатар құс және мал шаруашылығы сияқты тығыз байланысты салаларды қолдауға мүмкіндік береді. Бұл салалар өсімдік майын өндіру барысында алынатын шрот пен жмых секілді жоғары ақуызды жанама өнімдердің негізгі тұтынушылары саналады.

Осы бағыттағы қосымша қадам ретінде, 2025 жылдың 10 сәуірінде НАПМК Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігімен және Сауда және интеграция министрлігімен бірлескен меморандумға қол қойды. Құжатта әлеуметтік маңызы бар азық-түлік бағаларын тұрақтандыру бойынша бірқатар шаралар қарастырылған. Атап айтқанда, май өңдеу зауыттары қапталған күнбағыс майының бөлшек бағасын 2025 жылдың 1 қарашасына дейін 750 теңгеден асырмауға міндеттеме алды.

Негізгі тұжырымдар:
• 394,1 мың тонна өсімдік майы өндірілді — 16% өсім
• Күнбағыс майы басты үлеске ие: тазартылмағаны +14%, тазартылғаны +20%
• Баға шектеу меморандумы: 750 тг/литр, 2025 жылдың қарашасына дейін

Қосымша оқыңыз

Жартыжылдық қорытынды: Қазақстанның АӨК-на 616 млрд теңге инвестиция салынды Ауыл шаруашылығына инвестиция: жартыжылдық қорытынды Қазақстанда агросубсидия алушылар үшін қарсы міндеттемелер заң жүзінде бекітілді: не өзгереді Фермерлер мемлекеттік қолдаудың тиімділігін дәлелдеуі тиіс Қарама-қайшы тамыз: Қазгидромет Қазақстанның оңтүстігінде қуаңшылық, ал солтүстігінде жауын-шашын болатынын болжады Климаттық қарама-қайшылық: оңтүстікте қуаңшылық, солтүстікте жауын «Астық Транс»: 2024/25 маусымында астық тасымалы 40%-ға артты, ал тарифтер төмендеді Вагон бағасы төмендегенімен, астық тасымалы 40%-ға өсті Қазақстан теңіз логистикасын күшейтуде: жарты жылда жүк ауыстырып тиеу көлемі 25%-ға артты Теңіз тасымалының артуы – ауыл шаруашылығы экспортына жаңа серпін Қазақстан мал азығы егілген алқапты ұлғайтты — дайындық науқаны жоспарға сай жүріп жатыр Қазақстанда қысқа арналған мал азығы қоры тұрақты қалыптасуда IGC Қазақстандағы бидай бойынша болжамын жаңартты: өнім 15 млн тоннаға жетуі мүмкін IGC бидай өндірісі болжамын көтерді: Қазақстанда 2025 жылы 15 млн тонна жиналады АҚШ енгізген баж салығына байланысты Қазақстан терең өңдеуге арналған бидай сатып алуды субсидиялайды АҚШ шектеулеріне байланысты Қазақстан астық өңдеушілерді қолдайды