23.10.2025, 22:39
Астық бар, сапасы төмен: ШҚО-да бидай жинау науқаны аяқталуда
ШҚО-да егін жинау аяқталды: аграршылар неге сапасыз астыққа тап болды
Шығыс Қазақстан облысында егін жинау науқаны мәресіне жетті. Глубокое, Катонқарағай, Самар және Ұлан аудандарының шаруашылықтары бидай орағын аяқтады. Бірқатар шаруашылықта күнбағыс жинау жалғасуда.
2025 жылы бидайдың шығымдылығы гектарына 12-ден 50 центнерге дейін өзгерді. Глубокое және Катонқарағай аудандарының жекелеген шаруашылықтарында ең жоғары көрсеткіштер – 50 ц/га дейін тіркелді. Орташа көрсеткіш – 20-25 ц/га. Самар ауданында – 12-14 ц/га, Ұлан ауданында – шамамен 15 ц/га.
Астықтың шығымдылығы мен сапасының төмендеуіне ауа райы жағдайлары әсер етті. Самар ауданында вегетация және егін жинау кезеңінде екі рет бұршақ жауып, артынша жаңбыр мен қар түсті. Дестедегі астық өне бастады. Жібекқауыз (клейковина) деңгейі төмендеп, астықтың едәуір бөлігі 3-сыныптан төмен болып отыр.
Бидай бағасы тоннасына 50 мыңнан 80 мың теңгеге дейін ауытқиды. Алайда, диқандардың бағалауынша, бұл баға сапалық сипаттамаларға сәйкес келмейді. Логистика мен сақтауда қиындықтар байқалады: жеке инфрақұрылымы жоқ шаруашылықтар элеваторлардың толып кетуіне және жедел кептіру қажеттілігіне байланысты астықты бірден өткізуге мәжбүр.
2026 жылға арналған егіс құрылымын қалыптастыру ауа райы болжамдарына байланысты болады. Құрғақшылық сценарийі жағдайында майлы дақылдар алқаптарының ұлғаюы күтіледі. Ылғал жеткілікті болса, дәнді дақылдарға қайта басымдық берілуі мүмкін. Жалпы, өндірушілер ауыспалы егісті сақтауға бағдар ұстап отыр.