19.11.2025, 18:19
Өндірісі бидайдан арзан: Қостанай облысының диқандары мақсарыны сатуға тырысуда
Өтім мәселесі: Қостанай диқандары мақсарыдан неге бас тартпақ?
Ауыл шаруашылығы маусымын талдай келе, диқандар былай деп еске алады: егіс науқаны ерте басталғанымен, вегетация кезеңінде дақыл жауын-шашын тапшылығына тап болды. «Жазда жаңбыр уақытында болмады.
Қостанай облысының Амангелді ауданының өндірушілері мақсары жинау науқанын аяқтады. Жергілікті ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің айтуынша, өнімділік гектарына 5–6 центнерді құрады. AgroSearch күнделікті мониторингінде респонденттер бұл көрсеткішті орташа деп бағалап, тәуекелді егіншілік аймағы үшін мұны қалыпты жағдай деп атап өтті.
Ауыл шаруашылығы маусымын талдай келе, диқандар былай деп еске алады: егіс науқаны ерте басталғанымен, вегетация кезеңінде дақыл жауын-шашын тапшылығына тап болды. «Жазда жаңбыр уақытында болмады. Ерте ектык, бірақ ылғал жетіспеді, сондықтан орташа өнім алдық. Біздің жағдайымыз үшін бұл қалыпты жағдай», — деп атап өтті респонденттердің бірі.
Алынған өнімге қарамастан, бұл шаруашылықта дақылды әрі қарай өсіру перспективалары бұлыңғыр күйінде қалып отыр. Қазір 200 тоннаға жуық тазартылған мақсары қоймаларда өткізілмей жатыр. Өндіруші сатып алушылардың да, бағаның да, ұсыныстардың да жоқ екенін баса айтты.
Логистикалық шектеулер де қосымша қиындықтар туғызуда. Өңірдегі элеваторлардың көпшілігі тек дәстүрлі дақылдарды: бидай мен арпаны қабылдайды. Мақсарыны сақтауға тек жекелеген пунктер ғана алады, олардың ең жақыны респонденттің шаруашылығынан 270 шақырым жерде орналасқан.
Шығындарды салыстыра отырып, диқандар мақсары өндірісі бидайға қарағанда арзанырақ түсетінін атап өтті. Дәнді дақылдарды бірнеше рет, мысалы, арамшөптерге қарсы өңдеу қажет болса, мақсары әдетте аз күтімді қажет етеді. Алайда биыл жағдай біршама өзгерді.
Жаңбырдан кейін егістіктерде «көк» пайда болды. Соның салдарынан өнімді бірнеше рет кептіруге, ал жекелеген жағдайларда қайта тазалау жүргізуге тура келді. Десикация жүргізу әрекеті қажетті препараттардың жоқтығынан сәтсіз аяқталды. Нәтижесінде өнімнің бір бөлігі бұзыла бастады, бұл өзіндік құнның өсуіне әкелді.
«Егер жақсы баға болса, мақсарымен айналысуды жалғастырамыз. Егер болмаса — бас тартуымыз мүмкін», — дейді өндіруші.
Сонымен қатар, ол биыл тұқымның сапасы жоғары екенін, ылғалдылығы небәрі 4% құрайтынын атап өтті. Дегенмен, жасыл масса қоспалары өткізуді қиындатып отыр. Жалпы алғанда, мақсарының орташа бағасы (нарық бойынша) ҚҚС-мен бірге тоннасына 175 мың теңгені құрайды.
Айта кетейік, Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша, биыл Қостанай облысында мақсарының егіс алқабы 154,4 мың гектарды құрады.